Pompa ciepła – czym jest i jak działa?

Pompa ciepła to urządzenie grzewcze, które wykorzystuje energię cieplną zawartą w wodzie, powietrzu oraz ziemi. Dzięki temu ogrzanie domu jest nie tylko dużo tańsze, ale również bardziej ekologiczne. Warto jednak zaznaczyć, że instalacja pompy ciepła wiąże się z poniesieniem dość wysokich kosztów na start, jednak późniejsze oszczędności są tego warte. Dowiedz się, jak działa pompa ciepła oraz czy warto ją zamontować!

Pompa ciepła – zasady działania

Podstawą działania pompy ciepła jest transport ciepła z jednego źródła do drugiego. W tym celu wykorzystuje ona specjalny czynnik chłodzący, który krąży w obiegu zamkniętym. Podczas procesu pobierania ciepła czynnik ten przekazuje ciepło z otoczenia do urządzenia, a następnie jest ono przetwarzane na ciepło wodne, które służy do grzania pomieszczeń. Pompy ciepła mogą czerpać ciepło z różnych źródeł, np.:

• powietrza (pompy ciepła powietrzne),
• wody gruntowej lub powierzchniowej (pompy ciepła wodne),
• gruntu (pompy ciepła geotermalne).

W przypadku pomp ciepła powietrznych urządzenie pobiera ciepło z otoczenia za pomocą wentylatora i wymiennika ciepła, a następnie przetwarza je na ciepłą wodę. Z kolei pompy ciepła wodne i geotermalne pobierają ciepło ze źródła wody lub gruntu. Ciekawą opcją jest połączenie takiej pompy z fotowoltaiką, co pozwala w większym stopniu wykorzystywać energię elektryczną na własne potrzeby. Jednak koszt instalacji fotowoltaicznej jest na tyle wysoki, że całość staje się poważną inwestycją. Dodatkowo stajemy się wtedy prosumentem, czyli zarówno konsumentem, jak i producentem, a nadmiar energii oddajemy.

Korzyści wynikające z instalacji pompy ciepła:

• oszczędność na kosztach ogrzewania,
• tańsze niż ogrzewanie gazowe czy elektryczne,
• bardziej ekologiczne ogrzewanie niż w przypadku tradycyjnych systemów grzewczych,
• ogrzewanie domu w pozostałych sezonach – pompę można wykorzystać do chłodzenia pomieszczeń,
• możliwość otrzymania dofinansowania z programów rządowych na inwestycje proekologiczne.

Ostateczna decyzja dotycząca instalacji pompy ciepła zależy od indywidualnych potrzeb i możliwości finansowych potencjalnego inwestora. Jednak pompy ciepła są jednym z najbardziej ekologicznych i efektywnych systemów grzewczych dostępnych na rynku.

Pompa ciepła – koszt założenia

Koszt instalacji pompy ciepła zależy od wielkości domu, rodzaju urządzenia oraz od wybranego instalatora. Najczęściej koszt zakupu i montażu pompy ciepła oscyluje w granicach 20 000-40 000 zł. Jednakże koszt ten może być wyższy w przypadku większych domów oraz złożonych instalacji. Należy jednak pamiętać, że inwestycja w pompę ciepła może być opłacalna w dłuższej perspektywie, ponieważ pozwala na znaczne obniżenie kosztów ogrzewania w porównaniu z tradycyjnymi systemami grzewczymi. Warto podkreślić, że w przypadku chęci założenia pompy ciepła możemy skorzystać z różnych dofinansowań i dopłat, które pozwolą nam na korzystanie z urządzenia zdecydowanie taniej. Do przykładowych programów, z których możemy skorzystać w celu zakupu i instalacji pompy ciepła, należą:

• Mój Prąd,
• Czyste Powietrze,
• Stop Smog,
• Ciepłe Mieszkanie.

Okazuje się, że dla wielu osób najkorzystniejszą opcją jest program Czyste Powietrze, ponieważ wysokość dofinansowania jest w nim rekordowa. Dodatkowo działa on najdłużej, więc wydaje się bardzo pewny. W dodatku wprowadzone w 2020 roku zmiany w tym programie sprawiły, że zdecydowanie łatwiej jest ubiegać się o takie dofinansowanie. Wszystko za sprawą skrócenia  rozpatrywania i uproszczenia wniosków oraz zastąpienia wielu dokumentów oświadczeniami. Ważne jest również to, że można połączyć dofinansowanie z programu Czyste Powietrze z programami gminnymi, co da dużo większą kwotę.

Prawdziwy boom na pompy ciepła nastąpił w 2022 roku, gdy w maju ogłoszono pakiet REPowerEu, który zapowiadał szybkie odejście od stosowania paliw kopalnych w budynkach. Z kolei już w lipcu zostało zwiększone wsparcie finansowe. Zmiany klimatu sprawiają, że energooszczędne pompy ciepła wydają się najlepszym możliwym rozwiązaniem. 3 stycznia 2023 roku została wprowadzona zmieniona formuła programu Czyste Powietrze. Nowe warunki obejmują ponad dwukrotne zwiększenie poziomów dofinansowania przy pełnej termomodernizacji. Podstawowy poziom dofinansowania wynosi 66 tysięcy, podwyższony – 99 tysięcy, a najwyższy aż 135 tysięcy. Dodatkowo aktualnie można złożyć aż dwa wnioski, więc jeśli już wcześniej korzystaliśmy z dotacji na inną inwestycję, nic nie stoi na przeszkodzie, by skorzystać z niej ponownie.

Pompy ciepła – maksymalne dofinansowanie

Warto zapoznać się z maksymalnym dofinansowaniem pomp ciepła. Kwoty te różnią się w zależności od rodzaju pompy.

Poziom podstawowy:

• pompa ciepła powietrze/powietrze – 4400 zł,
• pompa ciepła powietrze/woda – 12600 zł,
• pompa ciepła powietrze/woda o podwyższonej klasie efektywności energetycznej – 19400 zł,
• gruntowa pompa ciepła o podwyższonej klasie efektywności energetycznej – 28000 zł.

Poziom podwyższony:

• pompa ciepła powietrze/powietrze – 7000 zł,
• pompa ciepła powietrze/woda – 22000 zł,
• pompa ciepła powietrze/woda o podwyższonej klasie efektywności energetycznej – 28000 zł,
• gruntowa pompa ciepła o podwyższonej klasie efektywności energetycznej – 40700 zł.

Poziom najwyższy:

• pompa ciepła powietrze/powietrze – 11100 zł,
• pompa ciepła powietrze/woda – 31500 zł,
• pompa ciepła powietrze/woda o podwyższonej klasie efektywności energetycznej – 32200 zł,
• gruntowa pompa ciepła o podwyższonej klasie efektywności energetycznej – 50900 zł.

Do niedawna z programu dopłat wyłączone były nowe budynki, jednak od kwietnia 2022 roku funkcjonuje program NFOŚiGW Moje Ciepło, który zapewnia dofinansowanie dla nowych budynków z pompami ciepła. Dofinansowanie dostępne jest w wysokości 30 procent albo do 45 procent kosztów kwalifikowanych. Limit wynosi 21000 zł na jedną inwestycję. Jeśli mamy wątpliwości i nie do końca wiemy, w jaki sposób aplikować o środki i czy możemy to zrobić, dobrze będzie skontaktować się z właściwym urzędem, który na pewno rozwieje nasze wątpliwości i udzieli wyczerpujących odpowiedzi.

Źródła:

https://www.buderus.com/pl/pl/wsparcie/pompy-ciepla/pompa-ciepla-czym-jest-i-jakie-ma-zalety/

https://muratordom.pl/instalacje/pompy-ciepla/ile-kosztuje-pompa-ciepla-jakie-sa-koszty-ogrzewania-domu-pompa-gruntowa-i-powietrzna-aa-FtRX-mFKW-WvK6.html